1. derece deprem bölgesinde bulunan Mustafakemalpaşa, kırsal bölgeleri ile birlikte çok geniş bir yüz ölçümüne (1.732 km²) sahip. Kuzey Anadolu Fay Hattının tam üzerinde bulunan ve merkezinden geçen bir fay hattına sahip olan Mustafakemalpaşa, fay hatlarının uzandığı bölgelerdeki tüm depremleri, şiddetli şekilde hissediyor. Şimdiye dek Mustafakemalpaşa’ya en büyük zarar veren deprem, 31 Ocak 1855 tarihinde meydana geldi. Halk arasında Küçük Kıyamet olarak adlandırılan depremin şiddeti 7,5 olarak kaydedildi.
Mustafakemalpaşa'da deprem
1855 tarihinden sonra çeşitli tarihlerde küçük ve orta şiddetli depremler meydana gelmeye devam etti. Fakat bu tarihteki kadar büyük bir deprem gerçekleşmedi. Son 1 yıl içerisinde ise Mustafakemalpaşa merkezli en küçüğü 1.1 en büyüğü ise 3.4 olmak üzere 99 tane deprem meydana geldi. 2020 yılı itibariyle Mustafakemalpaşa’da deprem için ön plana çıkan önemli ve çözülmesi gereken sorunlar şöyle;
1 – Eski yapılaşma
Mustafakemalpaşa’da Fevzidede Mahallesi, Atariye Mahallesi, Züferbey Mahallesi, Lalaşahin Mahallesi, Şeyhmüftü Mahallesi, Vıraca Mahallesi, Hamzabey Mahallesi, Hamidiye Mahallesi, Atatürk Mahallesi, Selimiye Mahallesi ve Çırpan Mahallesi yapılaşmanın eski olduğu bölgeler. Mevcut deprem yönetmeliği öncesinde yapılan bu binalar, yıllar içerisinde yıprandığı gibi olası bir depremde de büyük risk taşıyor.2 – Dar sokaklar
Mustafakemalpaşa’nın deprem konusunda en büyük bir diğer sorunu ise dar sokaklar. Yer yer 5-6 metreye kadar düşen sokak aralıkları, olası yıkımlarda bölgelere ulaşımı tamamen kapatacak potansiyelde. Enkaz altında kalacak kişilere ulaşımı daha da zorlaştıracak olan bu planlama deprem için en büyük risklerden.3 – Zemin sorunu
Ova üzerine kurulu olan Mustafakemalpaşa’da sulak alanlar üzerindeki yapılaşma oldukça fazla. Bu nedenle deprem için önemli olan zemin konusunda Mustafakemalpaşa büyük bir dezavantaja sahip.4- Eski binalara makyaj
Eski binalara yönelik yapılan dış cephe çalışmaları, mevcut binadaki risklerin gizlenmesine yol açarken, bu tip çalışmalarda herhangi bir izin alınmıyor. Mevcut binanın depreme karşı dayanıklı olup olmadığı kontrol edilmiyor. Dış cephenin mantolama ile yenilenmesi ise binaların görünümüyle aldatıcı olmasına neden oluyor.
Bursa'daki deprem riski
Mustafakemalpaşa’da deprem için neler yapıldı?
Mustafakemalpaşa Belediyesi’nde ilk kapsamlı çalışmalardan birisi Hayri Öztetikler döneminde gerçekleştirilerek Mustafakemalpaşa genelinde analiz yapılmıştı. İlerleyen yıllarda ise Mustafakemalpaşa Belediyesi tarafından 2014 yılında hazırlanan ve 2015-2019 Stratejik Plan adı ile paylaşılan raporda, deprem kelimesi sadece 2 defa geçmesi dikkatlerden kaçmadı. Gelecek öngörüsü ve planlarının paylaşıldığı raporun son bölümünde ise kentteki pek çok detaya ve hizmete değinilmesine rağmen Mustafakemalpaşa’nın öncelikli sorunlarından birisi olan depreme yönelik bir hedef ya da planlamaya yer verilmedi. 24 Şubat 2020 tarihinde ise Mustafakemalpaşa’da Olası Afetlerde Toplanma Merkezleri belirlenerek kamuoyuna sunuldu. Yapılan yeni çalışma ile birlikte güncellenen bu yerler, Mustafakemalpaşa Belediye Başkanı Mehmet Kanar’ın göreve başlamasının ardından kapsamlı şekilde ele alındı.
Mustafakemalpaşa'dan geçen fay hattının görüntüsü
“Deprem Yıkıcı Olabilir!”
Mustafakemalpaşa’da “Deprem Gerçeği” adı ile Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan tarafından söyleşi gerçekleştirilmişti. Söyleşide Mustafakemalpaşa’nın deprem hattında olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Övgün Ahmet Ercan, fay hattının tam olarak ilçe merkezinden geçtiğini belirterek tehlikeye dikkat çekmişti. Deprem için merkezde 6.2’nin kırsal bölge ve mahallelerde ise 5.0’ın üzerinde olması halinde yıkım olacağını belirten Profesör Ercan, olası bir 7.0 şiddetindeki depremde durumun çok ağır olabileceğini ifade etmişti. Mustafakemalpaşa’nın sulak alanlar üzerine yayılmaya devam ettiğini ve bunun risk getirdiğini de aktaran Ercan, “Mustafakemalpaşa’ da birçok mahalle gezdim ve tespitlerde bulundum. Yapılaşma çok iyi değil yaşadığınız binaları kontrol ettirin. Zeminde pek çok yerde sıvılaşma problemi var. Bu sebeple yerleşim güneye dağlara doğru ilerlemeli. Binalar ise 2 katı aşmamalıdır” dedi.
Mustafakemalpaşa'daki bir deprem sonrasında Kızılay çadırlarında kalan vatandaşlar
Editör: Haber Merkezi
