YARIN LGS SINAVI VAR
DEĞERLİ ANNE BABALAR
LGS BAŞARISI MI? ÖZ DÜZENLEME BECERİSİ Mİ?
Bu sene alan seçiminde görüştüğümüz bir velimiz bu konuyu çocuklarına bıraktıklarını ancak sürekli fikir değiştirdiğini belirtmişti. Bu kararsızlık durumunun son zamanlarda fazla yaygınlaştığı gözlenmektedir. Öyle önemli bir konu ki günümüzde büyük şirketlerin insan kaynakları birimleri belirli rutinleri olan adayları seçiyor ve öz disiplinin yüksek olduğunun göstergesi kabul ediyor. Bütün bunlardan anlaşılan iradenin sürekliliği önemli bir konu.
Bu gün önümüze gelen başka bir konu var. Uzaktan eğitim sürecinin geriye dönük olarak baştan sona değerlendirmemiz gerekiyor. Pandemi döneminin öğrencilerimiz üzerine önemli etkileri oldu.
Lafı öz düzenleme becerilerinin önemine getirmeye çalışıyorum. Günümüz dünyasının çocuk ve gençleri için öz düzenleme becerilerine sahip olmak paha biçilemez bir değer. Saygı değer anne babalar, öz düzenleme ve öz denetim kavramları uzaktan eğitim sürecinde akademik çevrelerde en çok konuşulan kavramlardan biri oldu. Bu süreçte en çok öğrencilerimizin bu becerileri yıprandı. Öz düzenleme becerisi yüksek öğrencilerin uzaktan eğitim sürecine daha kolay uyum sağlayabildiği yapılan çalışmalarla ortaya kondu. Öz denetim ve öz düzenleme becerileri düşük olan çocukların bu süreci yönetmekte çok zorlandıkları çalışma sonuçlarının bir başkasıdır. Bu durum çocukların eğitiminde öz düzenleme kavramının önemini hepimize tekrar hatırlatmıştır. Kendi başına evde kalamayıp bir rehberin talimatlarına sürekli ihtiyaç duyan, zamanını sosyal medyada boşa harcayan, saatlerce ekranın başından kalkamayıp oyun oynayan, gece geç saatlere kadar yatmayan, sabah uyanmayan, derslerini kaçıran, evdeki ve dışarda akan sosyal hayatın düzenine katkı sağlamayı bırakın kendi öz bakımını ihmal eden, kısaca bir düzen oluşturamayan o kadar çocuk var ki... Bunu okullarda kurallara uymakta zorlanmalardan görüyoruz. Hatta kılık kıyafet yönetmeliğine dahi uyma konusunda o kadar sorun yaşanıyor ki… biz eğitimciler bunu okullarda fazlasıyla deneyimliyoruz.
Pandemi süresince kendi çocuğum üzerinde de en fazla gözlemlediğim konu bu oldu. YKS hazırlık sürecinde olduğu için çocuğumda bu becerilerin pekişmesi için sabah kalktığında günlük programını, akşam ondan bu programı değerlendirmesini, zamanını nasıl değerlendireceğini dinledim/istedim. Kendi başına iş yapmasını destekleyin türünden önerilerimin altında hep öz düzenleme becerilerinin yerleşmesine verdiğim önem yatıyor. İnanın etkili olduğunu söyleyebilirim.
Peki, öz düzenleme nedir?, dilerseniz kısaca göz atalım. Ama öz düzenleme kavramını sınırlandıralım. Öğretmenliğimiz biraz ağır bassın. Öğrenme ekseninde ele alalım. Çünkü geniş bir kavram. Öz düzenleme, bireyin başkalarına veya bulunduğu ortama bağımlı olmadan, öğrenme süreci üzerinde tam bir hâkimiyet kurmasıdır. Eğitim sürecini kendisinin üstlenmesidir. Öğrenme sürecini öz düzenleme kavramı üzerinden ele alan yaklaşım; bireyin sorumluluk bilincinin gelişmesine, yaşamını kontrol edebilmesine, bağımsız kalabilmesine ve kendini gerçekleştirebilmesine zemin oluşturur. Eee şimdi bu yaklaşıma göre şunu da diyebiliriz o zaman. Öğretim çağı artık sona erdi, kendi öğrenmelerini koordine etme ve erişim çağı başladı.
Bir çok ünlü psikoloğun öz düzenleme üzerinde hem fikir olduğu konu; eğitimci bakış açısıyla bireyin kendi duygu düşünce ve öğrenmelerini koordine ederek kendine özgü bir öğrenme becerisi geliştirebilmesi ve onu sebatla uygulamak olduğu söylenebilir.
İlk çocukluktan başlanarak geliştirilmesi gereken beceriler olduğu aşikar. Günümüzde teknolojinin tüketim amaçlı kullanıldığı 21. yüzyılda azim, sabır, irade, kararlılık gibi karakter güçlerinin ortaya çıkmasını sağlayan öz düzenleme becerilerinin yerleşmesi çok stratejik bir konu olarak ortaya çıkıyor.
Şimdi diyeceksiniz hiç serbest zamanı olmamış çocuktan ileride nasıl soruları çözmesini, yaratıcı düşünmesini, inovatif yaklaşımlar geliştirmesini bekleyeceğiz merak ediyorum. Çocuklar okulda 10 saat başkalarının onlar için çizdiği çizelgeye uyuyorlar.
Söz konusu becerilerin insan yaşamındaki uzun dönemli etkisini eğitimin bütün paydaşları olarak ne zaman fark edip eğitimi yeniden kurgulayacağız. Öz düzenleme becerileri ve karakter güçlerinin kazandırılması, bence biz eğitimcilerin ve ebeveynlerin çocuklarına bırakacakları en güzel mirastır.
Yıllarca sınav odaklı sistem bizleri çocuklara içerik aktarmaya yöneltti. Bilgiye ulaşmanın çok kolay olduğu günümüzde bilgi görünümlü içerik bombardımanı altında artık çocuklarımız. O zaman öğrenmeyi öğrenmek, özellikle öz düzenleme becerisiyle birlikte öğrenmeyi öğrenmek üzerinde durulması gereken önemli bir konu artık.
Psikologlar Boekaerts ve Corno bu becerilere sahip öğrencileri şu şekilde tarif ediyor;
Öz düzenlemeli öğrenenlerin motivasyonları yüksektir, kendi öğrenme süreçlerini dinamik bir şekilde yönetirler. Öğrenme hedefleri vardır ve bu hedefler doğrultusunda kendi bilişlerini, motivasyonlarını ve davranışlarını düzenlerler. Zamanı iyi yönetirler. Önceden belirledikleri hedefe ulaşmak için en uygun stratejiyi seçebilir ve süreç içerisinde gerekirse farklı yeni stratejiler geliştirip uygulamaya koyabilirler. Eğer başarısız olurlarsa bunu kişisel nedenlere değil yanlış strateji kullanımı, doğru hedef belirleyememe gibi nedenlere bağlarlar. Böylece bu nedenleri analiz ederek başarılarını artırmanın yolunu ararlar. Kaynak yetersizliğini, öğretmenden kaynaklanan sorunları ya da çeşitli dışsal etmenleri başarının önünde engel olarak görmezler. Böyle durumlarda bile başarılı olmanın yolunu bulurlar. Kendi öğrenmelerini artırmak için çalışırlar ve sadece yüksek not almaya endeksli değillerdir. İş birliğine yatkındırlar. Arkadaşları ile uyumlarının başarılarını artıracağının farkındadırlar.
Günümüzde yaşam boyu öğrenme esas artık. Bilgi edinme okulla sınırlı değil. Genç bir nüfusa sahip bir ülkeyiz, büyük bir potansiyel bu. Bu potansiyeli harekete geçirmek gerekiyor. Bu genç nüfusa öz düzenleme becerilerini kazandırmak ve azim, kararlılık, yılmazlık, sabır gibi karakter güçlerini yerleştirecek ortamlar hazırlamak hepimizin görevi olmalı. Öğretim çağı artık sona erdi, kendi öğrenmelerini koordine etme ve erişim çağı başladı.
Son söz, yarın LGS var. Değerli anne babalar çocuklarınız bu becerilere sahip olduktan sonra varsın LGS de başarısız olsunlar. Bu beceriler tüm zaman ve mekânlar için geçerli, tükenmeyecek bir sermayedir. Çünkü çocukların yaşam boyu ihtiyaç duyacakları her şeyi içinde barındırır.
