Ayaz Cami Ve Türbesi

Mustafakemalpaşa ilçe merkezine 9 kilometre uzaklıkta bulunan Ayaz mahallesindedir. Camii tamamen yenilendiği için tarihi özelliğini yitirmesine rağmen, 1899/1900 yıllarında inşa edilen minaresi, külahı dahil olmak üzere orijinal şekliyle günümüze kadar gelmiştir. Minare tamamıyla taştan yapılmış, kübik kaideli, yuvarlak gövdeli ve tek şerefelidir. Minare kaidesinin batı cephesindeki girişinin üzerinde kitabesi vardır. Kitabe mermer olup, 33x53 cm. boyutlarındadır. Kitabede bulunan üç satır yazıda minarenin inşa tarihi yazmaktadır. Ayaz mahallesinde bulunun caminin güneyindedir. Türbenin 1422 yılının Nisan ayı ortalarında, Ayaz bin Sinan bin Ayaz Bey tarafından yaptırıldığı kitabesinden anlaşılmaktadır. Türbenin mermer kitabesi, türbenin kuzey cephesinde bulunan giriş kapısının kemer alındığında olup, 53x67 cm boyutlarındadır. Kitabe çerçevesi basit, zencerek motiflerle bezenmiştir. Giriş kapısını çevreleyen nişin kemeri tuğladır. Giriş kapısının kanatları ahşaptır. Türbede ikisi küçük, beş kitabesiz mezar vardır. Türbe, 1422 Mart ayında hayatını kaybeden Hamza bin Ayaz Bey, için yaptırılmıştır. Hamza bin Ayaz Bey türbeyi yaptıran, Ayaz bin Sinan bin Ayaz Bey'in dedesidir. Türbe kare planlı ve tek kubbelidir. Kuzey duvarında sivri kemerli girişi; güney, doğu ve batı duvarlarında birbirleriyle aynı boyuta sahip pencereleri vardır. Pencereler dikdörtgen olup yerden bir metre yükseklikte ve sivri kemerli çökertme alınlıklı yapılmışlardır. Pencerelerin Kemerlikleri ve alınlıkları tuğladan yapılmıştır. İçerideki pervazları ahşaptır, dış bölümleri mermer lento ve sövelerle sınırlandırılmıştır. Doğu cephesindeki pencerenin hizasında, üst parçası belirgin sivri kemerli bir açıklık bulunmaktadır. Alt kısımları, türbenin dış zemininin zamanla yükseltilmesi nedeni ile kapanmıştır. Pencereler boğumlu demir parmaklıklarla kapatılmıştır. Türbenin girişi günümüzde yapılan caminin müştemilatı ile örtülmüştür. Türbenin ortasında, taş zeminden 3 cm yükseklikteki sekinin üzerinde, doğu-batı doğrultusunda ikisi küçük, beş kitabesiz mezar bulunmaktadır. Türbenin duvarları ve üst yapı badanalıdır. Giriş cephenin yarısına kadar içte sivri kemerli bir niş içindedir. Türbe cephesi, iki tuğla ve kesme taş şeritlerin dönüşümlü olarak kullanılmasıyla yapılmıştır. Türbe yapısında kullanılan gri renkteki harç çakılla karışıktır. Kubbeye geçiş üçgen bir kuşakla gerçekleştirilmiştir. Türbenin kubbesi, dıştan oluklu kiremitle kaplanarak, konik bir çatıyla örtülmüştür. Kubbe ve kemerler tuğladan örülmüştür. ULAŞIM İlçe merkezinde Cumhuriyet meydanından, Tarım müdürlüğü önünden geçen ve kuzeye giden yol izlenerek ulaşılır. Yaklaşık 9 kilometredir. Dr. Murat Çubukçu