KÜLTÜR SANAT

II. ABDÜLHAMİT'İN MUSTAFAKEMALPAŞA HATIRASI

Abone Ol

962 albümde 35 bin 585 fotoğraf

II. Abdülhamit, Abdülmecit'in Çırağan Sarayında 21 Eylül 1842 tarihinde dünyaya gelen oğludur. Annesi Çerkez asıllı Tîr-i Müjgan Kadınefendi'dir. Osmanlı padişahlarının otuz dördüncüsü olarak 31 Ağustos 1876'da Osmanlı tahtına çıkmış, 27 Nisan 1909 tarihine kadar 32 yıl 7 ay 13 gün süre ile Osmanlı Devletini yönetmiştir. Bu tarihte tahttan indirilip gece yarısı birkaç bavulla Yıldız Sarayı’ndan çıkarılarak ailesi ve maiyetinden 38 kişi ile birlikte Sirkeci’den özel bir trenle 28 Nisan 1909 da Selanik Alatini Köşküne sürgün edilmiştir. Balkan Harbinin başlaması ile birlikte Selanik'in Yunanlıların eline geçeceği endişesi üzerine İstanbul’a nakledilmesine karar verilmiştir.  Kendisine gazete dahi verilmediği için bu gelişmelerden haberdar olamayan Abdülhamit İstanbul’a gündüz çıkmak şartıyla Selanik’ten ayrılmayı kabul etti. 30 Ekim 1912 tarihinde Almanya'nın S.M.S Loreley gemisi ile yola çıkarılmıştır. Gemi 2 Kasım 1912 günü o zamanlar yanmış olan Çırağan Sarayı önlerine saat 04:00'te demir atmış ve saat 07:00'de karaya çıkarılarak İstanbul Beylerbeyi Sarayına yerleştirilmiştir. 10 Şubat 1918'de Beylerbeyi Sarayı'nda vefat eden Abdülhamid Han'ın naaşı Çemberlitaş'ta  Divanyolu'ndaki Sultan Mahmud türbesine, amcası Sultan Abdülaziz ile dedesi II. Mahmut’un yanına defnedilmiştir. Osmanlı Devleti'nin en zorlu döneminde hükümdarlık yapan II. Abdülhamit'in eğitim ile ilgili yapmış olduğu çalışmalar çok önemlidir. II. Abdülhamit döneminde, eğitimle ilgili 20 kanun ve 39 nizamname yayınlanmıştır. Eğitim teşkilâtı memleket geneline yayılmış, Rüştiye sayısı 250'den 600'a çıkarılmıştır. Her vilâyette ve sancak merkezlerinde birer idadi (lise) açılarak, sayıları 100'e yükseltilmiştir. Sultan II.  Abdülhamit, hükümdarlığında üç kıtada inşa ettirdiği yüzlerce mektebi, fotoğraflarla kayıt altına almıştır. Bunun sebebini de şu sözlerle ifade etmiştir. "Her resim bir fikirdir. Bir resim yüz sayfalık bir yazı ile ifade olunamayacak siyasi ve hissî manaları telkin eder. Onun için ben, yazılı bilgilerden ziyade, resimlerden istifade ederim." II.Abdülhamit’in emri ile saltanatı süresince çekilen fotoğrafları bizzat kendisi gözden geçirir, güzel bulmadıklarının yeniden çekilmesini isterdi. Çekilen fotoğraflar Yıldız Sarayında özenle korunurdu. Arşivinde oluşturduğu 962 albümdeki 35 bin 585 fotoğraf kendi döneminde dünyanın en büyük fotoğraf koleksiyonlarından birisiydi. Koleksiyonundan 1800 fotoğraf günümüzde A.B.D Kongre Kütüphanesinin web sitesinden kullanıma sunulmuştur. Yine İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi’nde muhafaza edilen “Yıldız Sarayı Fotoğraf Koleksiyonu”, aynı zamanda UNESCO Türkiye Milli Komisyonu tarafından 2019’un “Dünya Belleği Mirası Listesi”ne Türkiye’nin iki adayından biri durumundadır. I9 Yüzyıla kadar Osmanlı Devletinin tüm vilayetlerinde olduğu gibi Hüdâvendigar Vilayetinde eğitim etkinlikleri medreselerde çeşitli seviyelerde sürdürülmekteydi. 1839 Tanzimat Fermanından sonra Mekatib-i Rüştiye Nezareti (Ortaokullar Bakanlığı) kurulmuş, 1845 de ise Meclis-i Maarif-i Muvakkat (Geçici Milli Eğitim Meclisi) kurularak Sıbyan okullarının (ilkokul) ve rüştiyelerin (ortaokul) çoğaltılması kararı verilmiştir. Bursa'da bugünkü anlamıyla Milli Eğitim Müdürlüğü 1879 yılında kuruldu. Osmanlı Devletinin Hüdavendigâr Vilâyetine bağlı olan کرماستی (Kirmasti), II. Abdülhamit döneminde 1881 yılında bir kararname ile kaza (ilçe) oldu. 1893 sayımında Kirmasti ilçe merkezinde 3.367 Müslüman ve 683 Gayrimüslim olmak üzere 4.050 nüfus vardır. 139 köyde ise 37.153 kişi bulunmaktadır. Kirmasti'nin toplam nüfusu ise 42.420 kişidir. II. Abdülhamit devrinde yapılan önemli çalışmalardan olan Modern eğitimi yerleştirmek amacı ile Maarif teşkilâtının memleket geneline yayılması ve yeni yapılan mektepler yapma politikası gereğince Kirmasti de bir Rüşdîye (Ortaokul) yapılması kararı alınmıştır. Bu karar sonucu başlayan Rüşdîye (Ortaokul) inşaatı 1893 yılında tamamlanmıştır. II. Abdülhamit'in görevlendirdiği fotoğrafçı açılış gününü fotoğraflamış ve bu fotoğraf II. Abdülhamit'in 35 bin 585 fotoğraflık albümleri içerisinde yerini almıştır.

962 albümde 35 bin 585 fotoğraf

Cumhuriyet'in ilk yıllarında Merkez Mektebi,1. İlkokul ve Züferbey İlkokulu olarak kullanılan Kirmasti Rüşdîyesi

1967 ile1986 yılları arasında Züferbey İlkokulu,1986 yılından itibaren Millî Eğitim Müdürlüğü, Tapu ve Adliye olarak kullanılan bina.

Günümüze kadar gelen Kirmasti Rüşdîyesi Bahçe girişindeki sütunlar