''Çanakkale'de 'Taburcu' Olmak''

Yakın tarihimizin en önemli olaylarından biri olan Çanakkale savaşlarıyla ilgili çok sayıda akademik ve akademik olmayan çalışma yapılmış, kitap, yazı, yorum, makale, söyleşi, anı, harita, albüm ve fotoğraf yayınlanmıştır. Biz bu kısa yazımızda, savaşın arka planını, cephe gerisinden verilen desteği, çok kısa bir bakışla ‘’sıhhiye’’ hizmetlerini anlatmak istedik. 19 Şubat 1915 tarihinde başlayıp, 18 Mart 1915 tarihinde zaferle sonuçlanan deniz savaşları ve ardından kara savaşları şeklinde anılan, 25 Nisan 1915 tarihinde başlayıp 9 Ocak 1916 tarihinde işgalcilerin yenilerek çekilmesiyle sonuçlanan yaklaşık 9 aylık savaşlar boyunca ‘’sıhhiye’’ ekipleri (Doktor, Hemşire,  Hastabakıcı, Pansumancı, Sargıcı, Sıhhiye eri v.b.) çok büyük bir özveriyle çalışmışlar, güçlerinin son damlasına kadar   mücadele etmişlerdir. Osmanlı coğrafyasının neredeyse her tarafından gelen askerlerimizin yüzbinlercesinin şehit olduğu bu savaşta, cephe gerisinde hizmet veren hastane ve revirlere yaklaşık 133.000 yaralı ve 120.000 hasta getirilmiştir. (Kaynak: atam.gov.tr/dergi/sayı- 77. Öğretim Görevlisi-Nurhan Aydın) Bu askerlerin bir kısmı daha merkezi hastanelere  sevkedilmekle birlikte çok büyük bir kısmı tedavi edilerek cepheye geri gönderilmişler, yani ‘’taburcu’’ edilmişlerdir. Hastane ve revirlere gelenler arasında Şehitlik oranı (hastalarda %11, yaralılarda %2.7 gibi) şaşılacak kadar düşük bir rakamdır. Bu savaşın kazanılması ülkemiz için çok büyük bir moral faktörü olmuş, günümüze kadar devam eden derin izler bırakmıştır. Çok önemli ve çok büyük bir sembol olan bu savaş(lar)dan bize kalan sayısız tarihi ve manevi mirastan biride ‘’taburcu’’ olmak kavramıdır. Askerlikteki manga, takım, bölük, TABUR, alay, tugay, tümen sıralamasını hepimiz biliriz. Kelimenin kökenini bize göre, cephede yaralanıp veya hastalanıp gelen, ama tedavisi bitince tekrar (tabura) cepheye gönderilen (taburcu edilen) askerlerimizde aramamız gereklidir. Günümüzde de ülkemizin her köşesine yayılmış bütün hastanelerimiz her gün binlerce hastayı tedavi etmekte, iyileşen binlerce hastayı da durmaksızın ‘’taburcu’’ etmeye, yani insanları hayata döndürmeye devam etmektedirler. Dr. Murat ÇUBUKÇU   Bu yazı 18 Mart Çanakkale Deniz Zaferi’nin yıldönümü dolayısıyla kaleme alınmıştır.